PHẦN 2: NỘI DUNG
Giới thuyết chung
Quan niệm nghệ thuật về con người
Theo từ điển thuật ngữ văn học do Lê Bá Hán, Trần Đình Sử, Nguyễn Khắc Phi đồng chủ biên, thì khái niệm quan niệm nghệ thuật về con người được quan niệm “là nguyên tắc cắt nghĩa thế giới và con người vốn có của hình thức nghệ thuật, đảm bảo cho nó khả năng thể hiện đời sống với một chiều sau nào đó….”[1-tr140]. Vấn đề quan niệm nghệ thuật về con người qua một số nhà nghiên cứu văn học Nga “Thứ nhất, xem như một hiện tượng văn hóa lịch sử có tính loại hình dựa trên lý luận của Mác về sự tương ứng giữa cấu trúc nhân cách, sự tự cảm thấy của con người với hình thái kinh tế xã hội. Thứ hai, khái niệm này trở thành trung tâm của đấu tranh ý thức hệ giữa vô sản và tư sản, giữa văn học xã hội chủ nghĩa và chủ nghĩa hiện đại phương Tây. Thứ ba, dựa vào đặc trưng hình tượng sự phản ánh phương diện cảm tính của hiện thực để phân biệt quan niệm nghệ thuật về con người và thế giới so với các quan niệm triết học, xã hội,..”
Thể loại sử thi
Sử thi, tiếng Anh là Epic, tiếng Pháp là Époppeé là thuật ngữ từ mượn quốc tế (còn có tên gọi là anh hùng ca, tráng sĩ ca, trường ca). Tác giả Nguyễn Bích Hà đã có nhận định như sau về sử thi: “Sử thi là một loại truyện dân gian có tính chất hát kể, xâu chuỗi, đúc kết các thần thoại, truyền thuyết thành hệ thống một cách nghệ thuật, sống động và hấp dẫn, tạo nên bức tranh hoành tráng về lịch sử cộng đồng dân tộc”. [2-tr199]
Tác giả Homer và sử thi sử thi Illiad và Odyssey
Homer là người thuộc đất nước Hy Lạp thần thánh. Câu chuyện về Homer được lan truyền nhiều dị bản và cho đến nay thì rất nhiều thành phố tranh nhau làm quê hương ông. Ông được coi là nhà nghẹ thuật thiên tài xuất hiện vào thế kỉ IX TCN.
Hy Lạp là vùng đất của sử thi nhưng Iliad và Odyssey là cái tên nảy ra trong đầu bất kì ai kho nghe tới sử thi Hy Lạp. Đấy là hai tác phẩm có ảnh hưởng hớn tới văn chương Châu Âu.
Sử thi Iliad được sáng tác vào thế kỉ thứ 8 TCN. Bộ sử thi xoay quang câu chuyện về cuộc chiến thành Troy – giữa chiến binh vĩ đại Achilles trong cuộc đấu với vua Agamemnon. Cuối thế kỉ thứ 8 TCN, sử thi Odyssey ra đời và được coi là phần tiếp theo của sử Iliad. Bản hugf ca viết thề ccuocj phiêu lưu của Odyssey sau cuộc chiến thành troy và hành trình trở về đầy trắc trở của anh.
Đọc tiếp: Quan niệm nghệ thuật về con người trong sử thi của Homer phần 3