Nội dung
Truyện ngắn “Mười ba bến nước” xoay quanh nhân vật Sao sống ở làng Yên Hạ. Một cô gái từng bị nước sông Hoàng Long cuốn dạt vào nằm trơ trơ trên gò Thuồng Luồng. Trong tâm trí của Sao chỉ còn lời của mẹ “Con Thuồng luồng vớt mày ở bến nước đưa lên đây đấy, mày ạ”. Mười sáu tuổi, Sao được anh Tào người làng Yên Hạ rất mến và thường hay trêu đùa cô. Hành động Tào quẳng nộm rơm xuống hố để yểm bùa cho đứa con gái yêu Tào nếu bỏ Tào thì sẽ bị phát điên, thành con Thuồng Luồng nhưng lại khiến Sao cuồng tin. Tào nhập ngũ rồi Sao thấy mọi người đồn anh đã anh chết nơi bom đạn. Sao lấy anh Lãng – bộ đội thời chiến. Hai người lấy nhau hôm trước thì hôm sau Lãng phải về đơn vị. Sao đợi mỏi mòn, vò võ một mình. Nhưng quãng thời gian ấy, cô lại bị dân làng nghi ngờ có quan hệ bất chính với Tào. Cô lại càng mong nhớ chồng nhiều hơn, bởi chỉ có chồng cô mới có thể chứng minh cô là người trong sạch. Chiến tranh kết thúc, chồng cô may mắn trở về. Cô sinh liền 5 lần thì cả năm đều là những cục thịt đỏ hỏn rồi có lần thì những cục thịt ấy giống như bọc trứng thuồng luồng vậy. Cứ ngỡ chồng trở về cô sẽ có cuộc sống hạnh phúc, nhưng hậu quả chiến tranh, hậu quả chất độc màu da cam đã dập tắt những mơ ước, hạnh phúc thậm chí làm gia đình cô tan nát. Chồng cô khi biết được đồng đội của mình là anh Hà Văn Nênh vợ đầu cũng đẻ con bị dị dạng nhưng đến người vợ thứ hai lại sinh ra được đứa con trai lành lặn. Trước tình huống ấy, mẹ chồng đã cầu xin cô hãy thương chồng và gia đình chồng để có người nối dõi. Cô đau đớn chấp nhận li hôn chồng. Cay đắng hơn, cô nuốt nước mắt vào trong để đi ăn hỏi, đi xin cưới, đi rước dâu để lấy vợ mới cho chồng. Người vợ mới của chồng lại chính là bạn của mình. Lúc cô dâu vào buồng hạnh phúc thì cũng là lúc cô lặng lẽ ra lối cửa sau, cắp quần áo về nhà mẹ đẻ. Những tưởng đời người phụ nữ chỉ có mười hai bến nước, nào ngờ còn bến thứ mười ba! Vô tình gặp anh Tào, cô nghe tin vợ mới của chồng cũng “sảo non ra một bọc, bà đỡ đếm được mười một cục thịt đỏ lòm. Cứ như trứng thuồng luồng đẻ trứng ấy”. Cô vợ mới cũng không chịu được "cái nợ" nhà chồng nên bỏ đi. Mẹ chồng ốm rất nặng, có dễ không qua khỏi. Chồng cũng đang âm thầm, lạnh tanh chịu đựng. Thế là, cô đành “gắng qua nổ bến nước thứ mười ba” bởi anh Lãng đang cần cô và lúc này, hai người đang rất cần nhau. Cô lên chuyến đò cuối ngày để quay về, chấp nhận hi sinh phần còn lại của cuộc đời. Nhưng chuyến đò hôm nay khác lạ, sang sông biết bao nhiêu vất vả. Lên bờ rồi, cái cô nhìn thấy chỉ còn là chiếc thuyền chở chã đất nung và liễn sành màu da lươn, lửa vẫn lập loè sáng đỏ.
Trong “Mười ba bến nước”có sự xuất hiện của hai kiểu không gian đó là không gian thực và không gian huyền ảo. Mỗi không gian trong tác phẩm đều là nơi để các nhân vật bộc lộ mình gắn liền với dấu ấn thời đại thể hiện cá tính sáng tạo của nhà văn Sương Nguyệt Minh.
Đọc tiếp: Không gian nghệ thuật trong Mười ba bến nước phần 3
