NỘI DUNG
Không gian nghệ thuật
Thi pháp học xem xét không gian là hình thức tồn tại quan trọng nhất của tác phẩm nghệ thuật. Tuy rằng nó không tồn tại trong không gian đời sống nhưng nó là môi trường sinh tồn và hiện hữu của nhân vật, chứng kiến những biến chuyển trong cảm nhận, góc nhìn về thế giới – rộng mở hay thu vén, hỗn độn hay trật tự, hạnh phúc – khổ đau, bình an hay bất an. Do đó, thuộc nó trải nghiệm trong việc kiến tạo mô hình thế giới mang đậm dấu ấn chủ quan, dựng nên trong mối quan hệ với cốt truyện, thời gian, không gian, nhân vật, điểm nhìn... Nói cách khác, nhờ hiện diện con người, không gian trở nên sinh động, không chấp nhận một đơn nghĩa duy nhất. Trong tiểu thuyết “Đường Cây Sồi” tác giả Trương Vỹ sẽ đưa độc giả qua nhiều không gian khác nhau tương ứng với những biểu trưng và xúc cảm khác nhau. Không gian trong tiểu thuyết là không gian rộng lớn, trải dài theo chuyến đi, những cuộc tìm kiếm, những suy tư về quá khứ, hiện tại và hiện thực của nhân vật tôi. Không gian - nơi mà nhân vật tôi sinh sống trước khi tìm thấy Đường Cây Sồi là một vùng quê, vùng nông thôn và thành phố đông đúc hay nói cách khác chính là khu cư dân nghèo khổ và thấp cấp và điều kiện không mấy thuận lợi, nơi ấy còn ồn ào, chó sủa, khói bụi và bùn đất, chua xót và chật hẹp…Chính những điều đó đã khiến nhân vật tôi bước chân trên hành trình tìm kiếm thế giới mới, và rồi anh phát hiện ra nơi tuyệt đẹp và không gian khác với nơi anh đã sống và đi qua, đó chính là “Đường Cây Sồi”. Đường Cây Sồi là một lâu đài giống đồng thoại được người các quốc gia khác nhau bỏ ra 200 năm nối tiếp nhau xây dựng, một kì tích, mỗi gốc cỏ mỗi thân cây đều được tưới bằng máu tươi. Tòa lâu đài không hề được ngăn cách bằng khu phố khác bằng tường bao quanh cao to, mặc dù trước kia có. Có người nói 60, 70 năm trước tức là thời kì đen tối, tường bao quanh ở đây cao đến 3,3 trượng, đỉnh tường còn cắm chi chít mảnh thủy tinh và lưới sắt. Như vậy, ranh giới giữa Đường Cây Sồi nay không còn nhưng nó được đánh dấu chính bằng những tòa lâu đài, tiểu lầu nóc nhọn, đại thụ đen thui thui và bãi cỏ xanh mướt cùng sự uy nghi, vĩ đại trong tòa lâu đài đó. Đường Cây Sồi, bộ phận hạt nhân của nó, luôn giống như một hạt minh châu phát sáng lấp lánh giấu kín không lộ của thành phố này, khiến người ta ngưỡng mộ, khiến người ta sản sinh mộng tưởng. Cái nơi khiến cho cuộc trinh thám của nhân vật góp phần tạo sự vận động, phát triển của toàn bộ không gian trong tiểu thuyết, khám phá bản chất và quy luật của thế giới nghệ thuật đa chiều hơn, qua đó tái hiện thế giới trong tính toàn vẹn, bao quát hơn.
Đọc tiếp: Không gian "Đường cây sồi" trong tác phẩm cùng tên phần 3
