Về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác chữ Hán của tác giả Nguyễn Du
Đại thi hào dân tộc Nguyễn Du (1765 – 1820) tên tự là Tố Như, hiệu là Thanh Hiên; ông còn có biệt hiệu là Hồng Sơn hiệp lộ và Nam Hải điếu đồ. Quê gốc của Nguyễn Du ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, phủ Nghệ An, nay thuộc tỉnh Hà Tĩnh. Do ông được phong tước Hầu nên Nguyễn Du còn được gọi là Nguyễn Tiên Điền hay Nguyễn Hầu. Văn chương của Nguyễn Du được sáng tác bằng chữ Hán và chữ Nôm. Dù ở trong lĩnh vực nào, văn chương của Nguyễn Du cũng đều đạt được những thành tựu nổi bật. Các tác phẩm văn chương của Nguyễn Du thường đề cao cảm xúc, đề cao chất “tình” trong mỗi con người. Cùng với đó, trong mỗi tác phẩm, Nguyễn Du thường đưa vào đó tình thương, sự cảm thông sâu sắc của mình đối với cuộc sống, hoàn cảnh và con người, đặc biệt là những con người có số phận bé nhỏ, bất hạnh. Chính bởi vậy, Nguyễn Du được đánh coi là “tác giả tiêu biểu của trào lưu nhân đạo chủ nghĩa trong văn học cuối thế kỉ XVIII – đầu thế kỉ XIX.
Nhà thơ Nguyễn Du sáng tác những tác phẩm bằng chữ Hán rất phong phú và đa dạng. Tuy nhiên, sau khi nhà thơ qua đời, các sáng tác thơ chữ Hán của ông cũng bị thất lạc. Dòng họ nhà Nguyễn Tiên Điền có đề cập tới ba tập thơ Thanh Hiên tiền hậu tập, Nam trung tạp ngâm và Bắc hành tạp lục nhưng chẳng còn ai lưu giữ được trọn vẹn tập thơ nào. Mãi đến năm 1959, ba nhà nho là Phan Võ, Bùi Kỷ và Nguyễn Khắc Hanh đã sưu tầm, phiên dịch, chú thích rất công phu tập “Thơ chữ Hán Nguyễn Du” (NXB Văn hoá, 1959) gồm có 102 bài thơ. Một thời gian sau đó, hai nhà nghiên cứu như Lê Thước và Trương Chính sưu tầm bổ sung, chú thích, phiên dịch và sắp xếp những thi tập quý giá của Nguyễn Du và được nhà xuất bản Văn học ra đời “Thơ chữ Hán Nguyễn Du (tập mới)” vào năm 1965. Cho tới hiện nay, các nhà nghiên cứu đã tìm được cả ba tập thơ bằng chữ Hán của nhà thơ Nguyễn Du gồm 250 bài thơ. Những tập thơ bằng chữ Hán này có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc phác hoạ chân dung, tâm hồn nhà thơ, đồng thời, thể hiện tư tưởng, phong cách sáng tác trong suốt quá trình sáng tác văn chương nghệ thuật của Nguyễn Du.
Đọc tiếp: Khảo sát từ ngữ biểu đạt thời gian trong Bắc hành tạp lục phần 2
