Trong những cuộc điện thoại bí mật với Yasuko, hơn hai lần Ishigami đã phải kiềm chế việc tra hỏi Yasuko về người đàn ông này dù anh biết mình có quyền làm điều đó. Đỉnh điểm của cuộc đấu tranh nội tâm được thể hiện thông qua những lời nhắn điên rồ và đáng sợ mà Ishigami viết trên hai bức ảnh chụp trộm khi Yasuko ở cùng Kudo: “Tôi đã tìm ra danh tính người đàn ông mà em thường xuyên gặp gỡ. [...] Tôi rất muốn hỏi em: em có quan hệ như thế nào với người đàn ông này? Nếu là yêu đương thì đó sẽ là hành động phản bội vô cùng tồi tệ. Em có biết tôi đã làm điều gì vì em không? Tôi có quyền được ra lệnh cho em: Hãy từ bỏ người đàn ông này ngay lập tức. Nếu không, cơn tức giận của tôi sẽ chuyển sang anh ta. Đối với tôi, việc cho anh ta một kết cục giống như Togashi là điều vô cùng đơn giản. Tôi đã chuẩn bị rồi, thậm chí chuẩn bị cả cách thức tiến hành nữa.” Những dòng chữ viết bằng giọng điệu tức giận và đầy tính đe doạ phản ánh sự ghen tuông tới cực điểm của Ishigami và tạo cho người đọc những dự cảm xấu. Nhưng cuối truyện, khi chúng được dùng làm bằng chứng để Ishigami kết tội chính mình trước cảnh sát nhằm biến mẹ con Yasuko vô can lại khiến người đọc cảm động không ngừng. Chắc chắn những lời nhắn đó không chỉ được Ishigami viết ra bởi lí trí nhằm mục đích tham gia vào kế hoạch, mà nó cũng thể hiện một phần chân thật nội tâm của nhân vật, cảm xúc thật giả lẫn lộn không thể rạch ròi. Tuy nhiên, sau rốt thì cái cao cả trong anh đã chiến thắng. Ishigami lựa chọn tàn nhẫn với chính mình cũng không muốn làm tổn thương tới mẹ con Yasuko. Dù đau khổ khi tình yêu không được đáp lại, nhưng dựa trên lập trường của lí trí, anh vẫn khuyên Yasuko cách tốt nhất để có được hạnh phúc: “Kudo Kuniaki là một người chân thành và đáng tin cậy. Việc gắn bó với anh ấy sẽ làm tăng xác xuất em và Misato được hạnh phúc. Hãy quên mọi chuyện về tôi đi. Em không được cảm thấy mình có tội. Vì nếu em không hạnh phúc thì mọi việc tôi làm đều là vô nghĩa.”
Những mâu thuẫn trong nội tâm của nhân vật Ishigami tiếp tục là một đại diện cho bản chất con người mà văn học hiện đại muốn thể hiện. Đó là bản chất đa dạng và phức tạp, với sự đan cài của nhiều yếu tố. Trong Phía sau nghi can X, Higashino Keigo đã không ngừng đưa ra những thử thách cho tâm lí nhân vật để người đọc có thể chứng kiến cuộc chiến nội tâm không khoan nhượng với chính mình của Ishigami. Cuối cùng, tình yêu cao thượng đã vượt lên những ham muốn chiếm hữu ích kỉ. Qua đó thể hiện được sự tin tưởng của nhà văn vào bản chất tốt đẹp và lương thiện của con người. Đồng thời cho thấy sự tinh tế trong cách diễn tả những biến chuyển tâm lí phức tạp của nhân vật đồng thời cho thấy khả năng quan sát tài tình, cũng như một sự chiêm nghiệm sâu sắc về con người của nhà văn.
KẾT LUẬN
Phía sau nghi can X là cuốn tiểu thuyết trinh thám đương đại hàng đầu của văn học Nhật Bản. Nó thành công phá vỡ những quy luật bất thành văn của truyện trinh thám. Phía sau nghi can X dường như đang tiến gần tới loại hình tiểu thuyết mang hơi hướng giả trinh thám, bởi việc mô tả tội ác hay cách thức gây án không được chú trọng ở đây mà nó tập trung vào khai thác sâu thế giới nội tâm chất chứa mâu thuẫn của nhân vật. Ngoài ra, bằng nghệ thuật tài tình trong việc khắc hoạ chân dung trong sự vênh lệch với phẩm chất, những hành động không thể trả lời bằng một câu hỏi đúng hay sai, vẫn luôn bỏ ngỏ đáp án tạo một sức gợi mở vô cùng lớn cho tác phẩm. Đồng thời, chúng giúp cho việc xây dựng hình tượng con người cô đơn của qua nhân vật Ishigami trở nên độc đáo, ấn tượng hơn. Đó là sự cô độc của một thiên tài ẩn dật, là cảm giác vô nghĩa tới lạc loài của bản thân khi đánh mất lẽ sống, cũng là nỗi niềm bơ vơ của một trái tim yêu đơn phương không được hồi đáp.
Con người hiện đại thay vì phải vác súng ra chiến trường chiến đấu với quân địch thì lại phải đối mặt và chiến đấu với chính nội tâm của mình. Con người hiện đại có thể đi từ châu lục này sang châu lục khác, có thể nói chuyện với mọi người trên thế giới chỉ bằng một cú nhấp chuột, nhưng lại luôn phải đối mặt với nỗi cô đơn thường trực trong tâm trí. Những cảm xúc đơn độc khi không có cùng tần số với thế giới, khi phải đầu hàng trước cơm áo gạo tiền, biến bản thân trở thành dáng vẻ xa lạ mà chính mình cũng không nhận ra, hay cảm giác lẻ loi khi tình yêu không đơm hoa kết trái, tất cả tạo nên cảm thức cô đơn của con người hiện đại được Higashino tinh tế thể hiện trong tác phẩm. Phía sau nghi can X là một cuốn tiểu thuyết trinh thám không hề đẫm máu mà là đẫm nước mắt. Tiếng hét và nước mắt ở những dòng cuối cùng của tác phẩm gợi ra rất nhiều suy ngẫm. Nó thể hiện mối quan tâm sâu sắc của nhà văn tới những số phận cá nhân trong thế giới này. .
Đọc tiếp: Hình tượng nhân vật cô đơn trong Phía sau nghi can X phần 1
